อนาซีดกุมปัง สื่อวัฒนธรรม เมล็ดพันธุ์แห่งสันติสุข

 21 เม.ย. 2560 16:50 น. | อ่าน 8287
Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Google+

      การทำความเข้าใจความแตกต่างทางอัตลักษณ์ของกลุ่มชนและท้องถิ่น เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งยวดในการอยู่ร่วมกันในสังคมอย่างสันติสุข ไม่ว่าในระดับชุมชน ภูมิภาคหรือประเทศชาติ บ่อยครั้งความแตกต่างกลายเป็นความแตกแยก รอยร้าวและความรุนแรงอย่างไม่ควรจะเป็น สิ่งเหล่านี้จะไม่เกิดขึ้น ถ้าเพียงเรามีจิตใจและหลักคิดที่เปิดกว้าง มิใช่ยึดการปฏิบัติตามหน้าที่โดยปราศจากการทำความเข้าใจ เสียงหนึ่งที่คนไม่รู้จักอาจจะตัดสินว่า เป็นเสียงต้องสงสัย แต่สำหรับเจ้าของเสียงอาจหมายถึงสิ่งที่สื่อถึงวัฒนธรรมแห่งความศรัทธา เสียงที่ใช้บ่งบอกถึงอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมและความผูกพันสามัคคีของกลุ่มคนในชุมชนที่มีเป้าหมายในการสร้างสรรค์ความดีงามให้กับชุมชนท้องถิ่น 

กุมปัง และบทเพลงอนาซีด
      แม้เป็นที่อภิปรายกันอย่างกว้างขวางกันถึงข้อห้ามในศาสนาอิสลามในการร้องเพลง ฟังเพลง หรือการเล่นดนตรี แต่ตามประวัติศาสตร์แล้วมีการใช้ “กุมปัง” เครื่องดนตรีพื้นบ้าน ประเภทเครื่องเคาะ หรือกลอง จนกลายเป็นเอกลักษณ์ของชาวมุสลิมทั่วโลก ในสมัยโบราณนั้น การแสดงกุมปังนั้น ใช้ในการต้อนรับแขกบ้านแขกเมือง ปัจจุบันใช้ในการแสดงในขบวนแห่งานมงคลต่าง ๆ ที่มีความหมายถึงการต้อนรับเช่นกัน การแสดงกุมปัง จะเล่นพร้อมกันเป็นวงใหญ่ ประกอบด้วยจังหวะการตีต่างกัน ผู้เล่นจะต้องมีทักษะในการแยกเสียงและจังหวะได้เป็นอย่างดี ปัจจุบันเครื่องดนตรีกุมปัง จะถูกใช้ในการประกอบในศิลปะการแสดงของทางภาคใต้ของไทยแทบทุกชนิด เพราะให้จังหวะเสียงอันไพเราะ และที่สำคัญที่สุดถูกต้องตามหลักศาสนาอิสลาม จึงถูกประยุกต์ใช้ประกอบการร้องเพลงอนาซีด ซึ่งก็คือ การร้องเพลงประสานเสียงในศาสนาอิสลาม
      ในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ ได้รับวัฒนธรรมทางดนตรีนี้ จากประเทศมาเลเซีย และในช่วงสิบกว่าปีมานี้ ได้มีการรื้อฟื้นการเล่นเครื่องดนตรีกุมปังขึ้นมาในหลายพื้นที่ พื้นที่หนึ่งที่กุมปังได้กลายเป็นสื่อสร้างความสามัคคีและพลังความรักในท้องถิ่นขึ้นในหมู่เยาวชน ได้แก่ พื้นที่อำเภอแว้ง จ.นราธิวาส โดยการริเริ่มของครูซีระ ยะโก๊ะ โรงเรียนบ้านกรือซอ อ.แว้ง จ.นราธิวาส เมื่อแรกเริ่มที่พยายามจะฟื้นฟูวัฒนธรรมทางดนตรีนี้ขึ้นมาใหม่ ในประเทศไทย ไม่มีผู้ที่มีความรู้ด้านนี้หลงเหลือเลย ครูจึงต้องไปเรียนจากประเทศมาเลเซีย และกลับมาสอนให้กับนักเรียนโรงเรียนบ้านกรือซอ เป็นโรงเรียนแรก การตีกุมปัง มีแค่ 4 จังหวะหลัก สอนนักเรียนประมาณเดือนกว่า ๆ เด็กก็เล่นได้

เมล็ดพันธุ์แห่งสันติสุข อนาชีดกุมปัง ดารุ อีควาน
      กลุ่มเยาวชนอนาซีดกุมปัง ดารุ อีควาน ซึ่งก่อตั้งมาตั้งแต่ปี 2550 ในความดูแลของนายบาฮารูดีน ลอแม  โต๊ะอิหม่าม ซึ่งมีความตั้งใจที่จะหนุนเสริมให้เยาวชนได้เกิดการรวมตัวกัน และใช้เวลากับสิ่งที่มีประโยชน์ ทางกลุ่มเกิดความสนใจการเล่นกุมปัง จึงมาร่วมเรียนและซ้อมด้วยกันกับเด็กนักเรียนในโรงเรียนกรือซอ กลางคืนหลังละหมาดเสร็จ ก็มาซ้อมกัน ใช้เวลาถึง 4 เดือน จนสามารถเล่นเป็นและฝึกซ้อมกันเองได้ หลังจากนั้นก็ส่งต่อให้ทางโต๊ะอิหม่ามดูแลกลุ่มเยาวชนต่อ ต่อมาหลังจากเด็กนักเรียนโรงเรียนบ้านหรือซอ ที่สามารถเล่นกุมปังได้เรียนจบไป ก็ไปเข้าร่วมกับกลุ่มเยาวชน และเยาวชนในกลุ่มนี้หลายคน จึงเป็นนักเรียนรุ่นแรก ที่ได้รับการฝึกฝนจากโรงเรียนบ้านกรือซอ เมื่อจบการศึกษามาเรียนในระดับที่สูงขึ้น ความชื่นชอบดนตรีพื้นบ้าน ก็ยังฝังลึกอยู่ในจิตใจ ทำให้พวกเขารวมตัวกันเป็นกลุ่มอนาซีดกุมปัง ดารุ อีควาน ที่พัฒนาการเล่นกุมปัง ร่วมกับเครื่องดนตรีชนิดอื่นๆ ผสมผสานกับการร้องเพลงอนาซีด โดยได้รับการสนับสนุนจากโรงเรียนและมัสยิดในชุมชน ทำให้พวกเขาพัฒนาความสามารถจนกลับมาสอนดนตรีให้กับน้องๆ ในโรงเรียนได้

      โดยสมาชิกกลุ่ม อนาซีดกุมปัง ดารุลอิควาน จะได้รับการฝึกพื้นฐานการเล่นกุมปังเป็นอันดับแรก และจะพัฒนาการเล่นดนตรีอื่นๆ ตามถนัด ซึ่งเมื่อมารวมกับการขับร้องเพลงประสานเสียงอนาซีด ซึ่งเป็นวัฒนธรรมการร้องเพลงประสานเสียงของชนชาวมุสลิมทั่วโลก ซึ่งไม่ขัดกับหลักศาสนาอิสลาม ประกอบกับเนื้อหาของเพลงที่สอนให้เป็นคนดี อนาซีด มีอยู่ 2 ประเภท ได้แก่ อนาซีดประสานเสียง และอนาซีดกุมปัง อนาซีดประสานเสียง จะเป็นการร้องเพลงคอรัส โดยไม่ใช้เครื่องดนตรีใดๆ แต่อนาซีดดกุมปัง จะมีกลองกุมปัง และมีอุปกรณ์มาเสริมหลากหลายเพื่อความบันเทิง เพลงที่ร้อง มีหลายภาษา เกี่ยวกับสนับสนุนให้คนทำความดี จิตอาสา ไม่ยุ่งเกี่ยวกับอบายมุข  โดยแต่งผสมผสานภาษาไทย มลายู ส่วนภาษาอาหรับ ใช้ในการประสานเสียง ซึ่งทางกลุ่มเยาวชนพยายามพัฒนาทักษะและความสามารถในการเล่นอยู่ตลอด ทั้งจากการฝึกซ้อม สัปดาห์ละ 3-4 ครั้ง ทุกวันเสาร์-อาทิตย์ คนในชุมชนจะเห็นภาพการซ้อมกุมปังของกลุ่มเยาวชน ซึ่งได้รับอนุญาตจากโรงเรียนบ้านกรือซอให้ใช้สถานที่ในการฝึกซ้อม โดยทบทวนอนาซีด ทบทวนจังหวะการตีกลอง ฝึกสมาธิ คุมจังหวะให้แม่น นอกจากนี้ยังศึกษาแนวทางการเล่นจากสื่อทางอินเตอร์เน็ต เช่น ดูการแสดงจากต่างประเทศจากยูทูป ส่วนใหญ่มีแถวมาเลเซีย ศึกษาแล้วมาประยุกต์ใช้ ด้วยใจรัก สนใจพัฒนาตนเองขึ้นเรื่อยๆ ในที่สุดก็ได้รับการยอมรับจากชุมชนและนอกพื้นที่ให้ออกไปแสดงในงานต่างๆ จนสามารถมีทุนจัดซื้ออุปกรณ์ที่ดีเข้ากลุ่มมากขึ้น
      เยาวชนกลุ่ม อนาซีดกุมปัง ดารุลอิควาน ไม่ได้มีเพียงกิจกรรมการเล่นกุมปังเท่านั้น พวกเขายังทำกิจกรรมจิตอาสาเพื่อศาสนาและชุมชน ได้แก่ ทำความสะอาดมัสยิด ไปช่วยเหลือคนยากจน และช่วยสอนการเล่นกุมปังให้กับน้องๆ ในโรงเรียนอีกด้วย เรียกได้ว่า เสียงดนตรีจากกุมปังและเพลงอนาซีด ไม่เพียงสร้างความไพเราะและกล่อมเกลาให้เกิดความศรัทธาในศาสนา แต่ยังสร้างความรักความผูกพันระหว่างรุ่นพี่และรุ่นน้อง ทำให้คนในชุมชน ภาคภูมิใจในตัวลูกหลานมาก และจะมีส่วนปลูกฝังเมล็ดพันธุ์แห่งความดีงามให้กับคนรุ่นใหม่ อันจะกลายเป็นเมล็ดพันธุ์แห่งสันติภาพในใจของผู้ใหญ่ในวันหน้าต่อไป

Comment
SOUTHDEEPOUTLOOK.com - Thailand South Deep News

An Internal Error Has Occurred.

Error: An Internal Error Has Occurred.